Quảng cáo liên kết

Quảng cáo liên kết 2

Lịch sử thuốc lá

THUỐC LÁ LÀ GÌ?

Cây thuốc lá là cây thuộc cùng họ với các loài thực vật khác như cà chua, khoai tây, hồ tiêu, cà tím. Là loài cây được trồng phổ biến nhất của chi Thuốc lá, loại cây này rất dễ thích nghi và có thể được trồng ở vĩ độ từ 50° vĩ độ Bắc đến 40° vĩ độ Nam. Cây thuốc lá rất phù hợp cho việc trồng thâm canh theo hướng có lợi cho môi trường; một số hoa màu được trồng sau vụ thuốc lá sẽ phát triển tốt, chẳng hạn như ngô. Lá cây thuốc lá được thu hoạch và dùng để chế biến thành các loại thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác. Thuốc lá có tính di truyền phong phú và thích ứng rộng rãi. Dưới sự tác động trực tiếp của con người, ngày nay thuốc lá có nhiều đặc trưng phẩm chất, ngoại hình khác nhau, có thể kể đến các loại thuốc lá vàng sấy có hương vị độc đáo như Virginia (Hoa Kỳ, Zimbabwe…), thuốc lá Oriental – đặc sản của vùng Địa Trung Hải, xì gà nổi tiếng của Cuba và Sumatra (Indonesia)…

TÊN GỌI

Trước đây, thuốc lá được gọi bằng nhiều tên khác nhau như La Herba Sanena (cây thuốc), Herba Panacea (cây thuốc trị bá bệnh), L’Herbe Estrange (cây thuốc dị thường),… Để tưởng nhớ Jean Nicot, đại sứ Pháp ở Bồ Đào Nha từ năm 1559 đến 1561, người đã có công truyền bá thuốc lá ở châu Âu, tên khoa học chính thức của thuốc lá được đặt là Nicotiana. Ngày nay, nhiều nước có tên gọi thuốc lá khá tương tự nhau như Tabacco (tiếng Anh), Tabak (tiếng Đức, tiếng Nga), Tutun (tiếng thỗ Nhĩ Kỳ, Romania)…  

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NGÀNH THUỐC LÁ

Cây thuốc lá hoang dại dã có cách nay khoảng 4.000 năm, trùng với văn minh của người da đỏ vùng Trung và Nam Mỹ. Lịch sử chính thức của việc sản xuất thuốc lá được đánh dấu vào ngày 12/11/1492 do chuyến thám hiểm tìm ra châu Mỹ của Christopher Columbus, ông đã phát hiện thấy người bản xứ ở quần đảo Antil vừa nhảy múa, vừa hút một loại lá cuộn tròn gọi là Tabaccos.

Hàng ngàn năm trước Công nguyên, người da đỏ đã trồng thuốc lá trên vùng đất mênh mông ở Nam Mỹ, Trung Mỹ, quần đảo Antil và một số nơi khác.

Thuốc lá được đưa vào châu Âu khoảng năm 1496-1498 do Romam Pano (nhà truyền đạo Tân Ban Nha) sau khi đi châu Mỹ về. Năm 1556, Andre Teve cũng lấy hạt thuốc lá từ Brazil đem về trồng ở Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha. Jean Nicot, Đại sứ Pháp ở Lisbon đã dâng lên nữ hoàng Pháp Featerina Mechssi những cây thuốc lá đầu tiên. Theo ông thuốc lá có thể xua đuổi bệnh đau đâu, bằng cách cho người bệnh ngửi bột thuốc.

Thuốc lá được trồng tại Nga vào năm 1697 do Petro Valeski sau cuộc viếng thăm Anh và một số quốc gia khác đem về. Vua Sulemam cho trồng thuốc lá ở Bungari vào khoảng năm 1687. 

Tại các nước châu Á, Thái Bình Dương, thuốc lá được trồng vào thế kỷ 18.

Ngành kỹ thuật trồng trọt, công nghệ sinh học đã phát triển nhanh chóng để sản xuất đa dạng các loại nguyên liệu thuốc lá đáp ứng cho công nghiệp chế biến, nhu cầu thị hiếu đa dạng về thuốc điếu và đặc biệt để xuất khẩu.

Việc hút thuốc lá lan nhanh sang các nước châu Âu, Năm 1561, Jean Nicot, đại sứ Pháp ở Lisbon đã giới thiệu bột thuốc lá với bà hoàng Catherine de Medici, người bị chứng đau nửa đầu. Bột thuốc lá gây ra hắt hơi, cơn đau của bà hoàng dịu đi. Điều đó làm cho giới quý tộc Pháp ngạc nhiên, nhưng lại khởi đầu cho việc dùng thuốc lá như một cách sống hợp thời trang thú vị trong giới quý tộc. Để tỏ lòng ngưỡng mộ Nicot, thuốc lá còn được gọi là Nicotine.

Người Tây Ban Nhà, và Bồ Đào Nha đã mở đường cho cuộc “Phát kiến địa lý”, dẫn đến sự mở rộng phạm vi buôn bán thế giới và sự phát triển nhanh chóng của thương nghiệp và công nghiệp. Các nước Hà Lan, Anhm Pháp, Bỉ cũng đua nhau đi tìm kiếm thị trường buôn bán trên thế giới. Thuốc lá là một trong những hàng hoá quan trọng được các nước châu Âu mang tới châu Á, châu Phí.

Đến năm 1592, một thế kỷ sau khi Colombus phát hiện ra châu Mỹ, thuốc lá đã được trồng ở Bỉ, Tây Ban Nha, Thụy Sĩ và Anh. Sau đó lan ra Philipine, An Độ, Java, Nhật, Tây Phi, Trung Quốc và các lái buôn đã mang thuốc lá đến tận Mông Cổ và Sibêri.

Bước sang thế kỷ XVII, thuốc lá đã gây ra tranh cãi ở châu Âu. Thuốc lá đã phân chia quan điểm xã hội, nhưng chính phủ các nước châu Âu không thể ngăn cấm vì những khoản tiền khổng lồ thu được từ thuế thuốc lá cho ngân sách quốc gia.

Đến thế kỷ XVIII, XiX các nước Âu-Mỹ hoàn thành cách ạng công nghiệp. Các phát minh khoa học kỹ thuật đã thúc đẩy sản xuất công nghiệp. Ngành công nghiệp thuốc lá ra đời và thu được lợi nhuận to lớn hơn trước

Năm 1881, James Bonsack, một người Virginia (Mỹ), phát minh ra chiếc máy có thể sản xuấtg 120.000 điếu thuốc/ngày.

James “Buck” Duke, người mà 21 năm sau trở thành chủ tịch đầu tiên của công ty B.A.T (Công ty thuốc lá Anh – Mỹ), đã mua 2 máy và công ty sản xuất thuốc lá sợi của gia đình ông đã chuyển sang sản xuất thuốc lá điếu. Thuốc lá điếu dần dần thay thế cho các loại thuốc lá dùng tẩu, loại nhai và thuốc lá bột để hít. 

Cuối thế kỷ XIX, suốt thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn độc quyền. Các công ty nhỏ lần lượt phá sản hoặc bị hút vào các công ty lớn – các tập đoàn sản xuất độc quyền – có nhiều vốn, áp dụng khoa học, kỹ thuật tiên tiến, năng suất cao, chất lượng sản phẩm cao, để dần dần chiếm lĩnh thị trường thế giới.

Ngành công nghiệp thuốc lá diễn ra quá trình tập trung hoá như các ngành sản xuất khác. Các tập đoàn thuốc lá đa quốc gia như B.A.T, Philip Morris (Mỹ), Japan Tobacco International (Nhật), Imperial và Gallaher (Anh), Tập đoàn Altadis Franco – Spanish (Pháp – Tây Ban Nha)… hiện đang chi phối thị trường thế giới về trồng thuốc lá, phối chế, sản xuất thuốc sợi, thuốc điếu, các máy móc chuyên dùng và tất cả các phụ liệu cho sản xuất thuốc lá.

Sau chiến tranh thế giới thứ II, các quốc gia dành được độc lập cũng chú ý phát triển ngành công nghiệp thuốc lá như Trung Quốc, Indonesia, Triều Tiên, An độ, Philippines, Ai Cập, Pakistan, Việt Nam...

Ngày nay, sự phát triển nhanh chóng của các ngành công nghệ sinh học, công nghiệp chế biến và kỹ thuật trồng trọt đã góp phần làm nâng cao chất lượng nguyên liệu sản xuất, đa dạng hóa các loại sản phẩm thuốc lá để phục vụ cho nhu cầu thị hiếu ngày càng đa dạng.    

 

(Nguồn: Tổng hợp)